Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

gelu St

  • 1 (gelū)

       (gelū)    abl. gelū, frost, cold, ice: membra torrida gelu, L.: gelu Flumina constiterint, H.: Rura gelu tum claudit hiemps, V.: tarda gelu senectus, V.

    Latin-English dictionary > (gelū)

  • 2 gelu

    gelū, ūs, n., gelum, ī, n., gelus, ūs, m., die Eiskälte, der Frost, I) eig. u. meton.: A) eig.: rura gelu claudit hiems, Verg.: gelu rigere, Liv. – B) meton., das Eis, vulpes aure ad glaciem appositā coniectat crassitudinem gelus, Plin.: poet. auch = Schloßen, geli fragor, Lucr. – II) übtr., die Eiskälte, der Frost = hoher Grad von Mangel an Körperwärme, bei alten Leuten, Verg.: beim Tode, Lucan.: beim Entsetzen usw., Sen. poët. – / Prisc. 5, 10 u.a. Grammatiker nehmen als allgemein gebräuchlich den Nom. gelu an, der sich jedoch bis jetzt nur aus Ps. Ov. nux 106. Vulg. Iob 37, 10; Zach. 14, 6 u. Oros. 4, 20, 35 nachweisen läßt; dagegen steht Nom. gelum Lucr. 6, 877. Varro r. r. 1, 45, 2: Genet. geli, Lucr. 5, 205 u.a.: Abl. gelo, Varro sat. Men. 467: Nom. gelus, Acc. tr. 390. Afran. com. 106. Cato r. r. 40, 4. Apul. met. 9, 32: u. dessen Akk. gelum, Cato origg. 2. fr. 30. Vgl. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 298.

    lateinisch-deutsches > gelu

  • 3 gelu

    gelū, ūs, n., gelum, ī, n., gelus, ūs, m., die Eiskälte, der Frost, I) eig. u. meton.: A) eig.: rura gelu claudit hiems, Verg.: gelu rigere, Liv. – B) meton., das Eis, vulpes aure ad glaciem appositā coniectat crassitudinem gelus, Plin.: poet. auch = Schloßen, geli fragor, Lucr. – II) übtr., die Eiskälte, der Frost = hoher Grad von Mangel an Körperwärme, bei alten Leuten, Verg.: beim Tode, Lucan.: beim Entsetzen usw., Sen. poët. – Prisc. 5, 10 u.a. Grammatiker nehmen als allgemein gebräuchlich den Nom. gelu an, der sich jedoch bis jetzt nur aus Ps. Ov. nux 106. Vulg. Iob 37, 10; Zach. 14, 6 u. Oros. 4, 20, 35 nachweisen läßt; dagegen steht Nom. gelum Lucr. 6, 877. Varro r. r. 1, 45, 2: Genet. geli, Lucr. 5, 205 u.a.: Abl. gelo, Varro sat. Men. 467: Nom. gelus, Acc. tr. 390. Afran. com. 106. Cato r. r. 40, 4. Apul. met. 9, 32: u. dessen Akk. gelum, Cato origg. 2. fr. 30. Vgl. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 298.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > gelu

  • 4 gelu

    gĕlŭ, n. indécl. [empl. surtout à l'abl.]    - autres formes: gelum, i, n., Lucr. 5, 205 ; 6, 877 ; Varr. R. 1, 45, 2 II gelus, us, m., Acc. 390 ; Afran. 106 ; Cato, Agr. 40, 4; Mel. 3, 5. [st1]1 [-] gelée, glace, grand froid. --- Virg. G. 2, 317 ; 3, 442 ; Hor. O. 1, 9, 3 ; Liv. 21, 40, 9. [st1]2 [-] fig. glaces de l'âge, de la mort. --- Virg. En. 8, 508 ; Luc. 4, 653.
    * * *
    gĕlŭ, n. indécl. [empl. surtout à l'abl.]    - autres formes: gelum, i, n., Lucr. 5, 205 ; 6, 877 ; Varr. R. 1, 45, 2 II gelus, us, m., Acc. 390 ; Afran. 106 ; Cato, Agr. 40, 4; Mel. 3, 5. [st1]1 [-] gelée, glace, grand froid. --- Virg. G. 2, 317 ; 3, 442 ; Hor. O. 1, 9, 3 ; Liv. 21, 40, 9. [st1]2 [-] fig. glaces de l'âge, de la mort. --- Virg. En. 8, 508 ; Luc. 4, 653.
    * * *
        Gelu, Neutrius generis, indeclinabile. Virgil. Glace, Gelee.

    Dictionarium latinogallicum > gelu

  • 5 gelu

    gelū, ūs n., тж. gelum, ī n. и gelus, ūs m.
    1) мороз, стужа ( flumina constiterunt gelu H)
    2) лёд, тж. смёрзшийся снег V, PM
    3) старческая слабость, упадок жизненных сил V

    Латинско-русский словарь > gelu

  • 6 gelu

    gelu gelu, us n мороз

    Латинско-русский словарь > gelu

  • 7 gelu

    gelu gelu, us n стужа

    Латинско-русский словарь > gelu

  • 8 gelu

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelu

  • 9 gelu

    frost, ice, snow; frosty weather; cold, chilliness (of old age/death/fear)

    Latin-English dictionary > gelu

  • 10 gelu

    frost, chill, cold

    Latin-English dictionary of medieval > gelu

  • 11 gelu

    , us n
    лед, мороз

    Latin-Russian dictionary > gelu

  • 12 gelu

    , us n
      мороз, стужа, иней

    Dictionary Latin-Russian new > gelu

  • 13 gelum

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelum

  • 14 gelus

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelus

  • 15 astringo

    a-stringo (ad-stringo), strīnxī, strictum, ere, straff anziehen, I) eig. straff-, fest anziehen, fest zusammenziehen, zusammenschnüren, -pressen, fest schnüren, fest anbinden, fest anschließen (Ggstz. relaxare), a) im engern Sinne, ein Band u. einen Ggstd. (v. den Banden selbst u. v. Pers., die vermittelst eines Bandes schnüren), quo magis extendas (vincula), tanto astringunt artius, Plaut.: vincula motu, Ov.: laqueos, Sen. – quae (vinculum) astringit, Cic.: u. artius atque hederā astringitur ilex, Hor.: iugum astrictum compluribus nodis, Curt.: soccus astrictus, Hor.: comae astrictae, Ov. – rotam multo sufflamine, stark hemmen, Iuven. – alci manus, Plaut.: alqm ad columnam fortiter, Plaut.: alqm ad statuam, Cic. – b) im weitern Sinne, Körperteile u. ähnl. Ggstde., labra (Ggstz. diducere labra), Quint.: vultum superciliis, Quint.: frontem, zusammenziehen, runzeln, Sen.: astricta tempora, runzelige Schläfe, Cels.: astrictae fauces, zusammengeschnürte, Tac.: astricti crepidis pedes, zusammengepreßte, Curt.: paenulis astricti et velut inclusi, eingepreßt, Tac. – venas (terrae) hiantes, sich eng schließen machen, Verg.: so auch limen astrictum, geschlossene, Ov.: cortex astrictus pice, Hor.: astrictum opus bitumine, Curt. – alvus (der Magen) tum astringitur tum relaxatur, Cic.: tum astringentibus se intestinis tum relaxantibus, Cic. – Insbes. v. Ggstdn., die zusammenziehend auf einen Körper wirken, α) v. Heilmitteln, Speisen usw. (als mediz. t. t.), omnem partem (corporis) confirmare et astringere, Scrib.: astr. gustu, den Mund zusammenziehen, Plin.: astringi a marino morsu, von der Schärfe des Seewassers verdichtet werden, Plin.: alvum astr., harten Leib machen, verstopfen, stopfend auf den Leib wirken (Ggstz. alvum solvere, resolvere, laxare), Cels. – β) v. der Kälte, zusammenziehen, erstarren machen, corpora vis frigoris ita astrinxerat, ut etc., Curt.: imbrem concreto gelu, zu festem Eis gefrieren machen, Curt.: astrictae aquae (sc. gelu), Ov.: astricto perusta terra gelu, ewig erstarrt vom Eis, Ov.: humus riget gelu astricta, erstarrt, hart gefroren, Curt. – u. abkühlen, mollibus lacubus remissum corpus, Mart. 1, 49, 11: dah. astringi, sich abkühlen, in proxumo puteus, ex quo possis rursus astringi, si paeniteat teporis, Plin. ep. 5, 6, 25. – γ) v. Stoffen, eine Farbe abschwächen (Ggstz. excitare, heben), ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut astringitur, Plin. 9, 134. – u. se astr., sich verdichten, gerinnen, quod (medicamen) cum se astrinxerit, Pelag. vet. 28. p. 95 extr. – II) übtr.: a) übh. straff anziehen (Ggstz. relaxare), pater nimis indulgens quicquid ego astrinxi relaxat, lockert die Zügel, die ich straff angezogen habe, Cic.: puta enim avaritiam relaxatam, puta astrictam esse luxuriam, Sen.: haec magis adhuc astringunt, befestigen noch mehr, Quint. – in Schrift u. Rede zusammendrängen, einschränken, in Schranken weisen, luxuriantia, Quint.: rem tam late fusam tam breviter, Quint. – u. commeatum ad certam formulam astringere, den Wagentroß auf ein bestimmtes Maß beschränken, Suet. Tib. 18, 1. – u. einen Beweis zusammendrängen, zusammenfassen, breviter argumenta (Ggstz. vagari), Cic.: hoc artius astringi ratio non potest, knapper als so läßt sich diese Schlußfolge nicht fassen, Cic. – b) geistig, politisch, moralisch gleichs. fesseln, binden, α) geistig, illi studio suorum astricti, gefesselt durch die Teilnahme an den Ihrigen, Sall.: Iugurtha maioribus astrictus, durch wichtigere Gegenstände ganz in Anspruch genommen, Sall. – β) politisch, vel armis vel legibus totam Galliam sempiternis vinculis, Cic. – γ) moralisch binden, fesseln, fest-, unauflöslich machen, disciplinam legibus, Cic.: huius tanti officii servitutem testimonio sempiterno, Cic. – u. moralisch binden = verbinden, verbindlich machen, verpflichten, hāc lege alci suam fidem, Ter.: alqm legibus, Cic.: iureiurando populum, Liv. epit.: alqm suis condicionibus, Cic.: eius (C. Marcelli iudicis) religione devinctus atque astrictus, durch desselben Eidespflicht gebunden u. fest umstrickt, Cic. – se scelere astringere u. scelere astringi, sich durch ein Vergehen binden, d.i. sich schuldfällig machen, Cic.: u. so furti sese, Plaut. – m. Ang. woran? od. wozu? durch in od. ad m. Akk., se verbis alterius in iura sacra, Ov.: se ad certa verba, Quint.: milites ad certam stipendiorum formulam, Caes.: astringi ad temperantiam, Plin. ep.: haec utique lex naturae est, quae ad omnem astringit humanitatem, Ambros. de off. 3, 3, 19. – mit Ang. wofür? durch pro m. Abl., se iureiurando pro salute alcis, Suet. Caes. 84.

    lateinisch-deutsches > astringo

  • 16 astringo

    a-stringo (ad-stringo), strīnxī, strictum, ere, straff anziehen, I) eig. straff-, fest anziehen, fest zusammenziehen, zusammenschnüren, -pressen, fest schnüren, fest anbinden, fest anschließen (Ggstz. relaxare), a) im engern Sinne, ein Band u. einen Ggstd. (v. den Banden selbst u. v. Pers., die vermittelst eines Bandes schnüren), quo magis extendas (vincula), tanto astringunt artius, Plaut.: vincula motu, Ov.: laqueos, Sen. – quae (vinculum) astringit, Cic.: u. artius atque hederā astringitur ilex, Hor.: iugum astrictum compluribus nodis, Curt.: soccus astrictus, Hor.: comae astrictae, Ov. – rotam multo sufflamine, stark hemmen, Iuven. – alci manus, Plaut.: alqm ad columnam fortiter, Plaut.: alqm ad statuam, Cic. – b) im weitern Sinne, Körperteile u. ähnl. Ggstde., labra (Ggstz. diducere labra), Quint.: vultum superciliis, Quint.: frontem, zusammenziehen, runzeln, Sen.: astricta tempora, runzelige Schläfe, Cels.: astrictae fauces, zusammengeschnürte, Tac.: astricti crepidis pedes, zusammengepreßte, Curt.: paenulis astricti et velut inclusi, eingepreßt, Tac. – venas (terrae) hiantes, sich eng schließen machen, Verg.: so auch limen astrictum, geschlossene, Ov.: cortex astrictus pice, Hor.: astrictum opus bitumine, Curt. – alvus (der Magen) tum astringitur tum relaxatur, Cic.: tum astringentibus se intestinis tum relaxantibus, Cic. – Ins-
    ————
    bes. v. Ggstdn., die zusammenziehend auf einen Körper wirken, α) v. Heilmitteln, Speisen usw. (als mediz. t. t.), omnem partem (corporis) confirmare et astringere, Scrib.: astr. gustu, den Mund zusammenziehen, Plin.: astringi a marino morsu, von der Schärfe des Seewassers verdichtet werden, Plin.: alvum astr., harten Leib machen, verstopfen, stopfend auf den Leib wirken (Ggstz. alvum solvere, resolvere, laxare), Cels. – β) v. der Kälte, zusammenziehen, erstarren machen, corpora vis frigoris ita astrinxerat, ut etc., Curt.: imbrem concreto gelu, zu festem Eis gefrieren machen, Curt.: astrictae aquae (sc. gelu), Ov.: astricto perusta terra gelu, ewig erstarrt vom Eis, Ov.: humus riget gelu astricta, erstarrt, hart gefroren, Curt. – u. abkühlen, mollibus lacubus remissum corpus, Mart. 1, 49, 11: dah. astringi, sich abkühlen, in proxumo puteus, ex quo possis rursus astringi, si paeniteat teporis, Plin. ep. 5, 6, 25. – γ) v. Stoffen, eine Farbe abschwächen (Ggstz. excitare, heben), ita permixtis viribus alterum altero excitatur aut astringitur, Plin. 9, 134. – u. se astr., sich verdichten, gerinnen, quod (medicamen) cum se astrinxerit, Pelag. vet. 28. p. 95 extr. – II) übtr.: a) übh. straff anziehen (Ggstz. relaxare), pater nimis indulgens quicquid ego astrinxi relaxat, lockert die Zügel, die ich straff angezogen habe, Cic.: puta enim avaritiam relaxatam, puta astrictam esse luxuriam, Sen.:
    ————
    haec magis adhuc astringunt, befestigen noch mehr, Quint. – in Schrift u. Rede zusammendrängen, einschränken, in Schranken weisen, luxuriantia, Quint.: rem tam late fusam tam breviter, Quint. – u. commeatum ad certam formulam astringere, den Wagentroß auf ein bestimmtes Maß beschränken, Suet. Tib. 18, 1. – u. einen Beweis zusammendrängen, zusammenfassen, breviter argumenta (Ggstz. vagari), Cic.: hoc artius astringi ratio non potest, knapper als so läßt sich diese Schlußfolge nicht fassen, Cic. – b) geistig, politisch, moralisch gleichs. fesseln, binden, α) geistig, illi studio suorum astricti, gefesselt durch die Teilnahme an den Ihrigen, Sall.: Iugurtha maioribus astrictus, durch wichtigere Gegenstände ganz in Anspruch genommen, Sall. – β) politisch, vel armis vel legibus totam Galliam sempiternis vinculis, Cic. – γ) moralisch binden, fesseln, fest-, unauflöslich machen, disciplinam legibus, Cic.: huius tanti officii servitutem testimonio sempiterno, Cic. – u. moralisch binden = verbinden, verbindlich machen, verpflichten, hāc lege alci suam fidem, Ter.: alqm legibus, Cic.: iureiurando populum, Liv. epit.: alqm suis condicionibus, Cic.: eius (C. Marcelli iudicis) religione devinctus atque astrictus, durch desselben Eidespflicht gebunden u. fest umstrickt, Cic. – se scelere astringere u. scelere astringi, sich durch ein Vergehen binden, d.i. sich schuldfällig machen, Cic.: u. so
    ————
    furti sese, Plaut. – m. Ang. woran? od. wozu? durch in od. ad m. Akk., se verbis alterius in iura sacra, Ov.: se ad certa verba, Quint.: milites ad certam stipendiorum formulam, Caes.: astringi ad temperantiam, Plin. ep.: haec utique lex naturae est, quae ad omnem astringit humanitatem, Ambros. de off. 3, 3, 19. – mit Ang. wofür? durch pro m. Abl., se iureiurando pro salute alcis, Suet. Caes. 84.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > astringo

  • 17 concresco

    con-cresco, crēvi, crētum, 3 ( inf. perf. sync. concresse, Ov. M. 7, 416), v. n., to grow together; hence with the prevailing idea of uniting, and generally of soft or liquid substances which thicken; to harden, condense, curdle, stiffen, congeal, etc. (very freq., and class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.:

    concrescunt semina (opp. extenuantur),

    Lucr. 4, 1261; 6, 626; cf.:

    concrescunt subitae currenti in flumine crustae,

    Verg. G. 3, 360;

    opp. liquere,

    Cic. Univ. 14: rigido concrescere rostro Ora videt, to stiffen into a hard beak. Ov. M. 5, 673; cf.:

    Aconteus Gorgone conspectā saxo concrevit oborto,

    id. ib. 5, 202 (cf. also saxoque oculorum induruit umor, id. ib. 5, 233):

    quo pacto pluvius concrescat in altis Nubibus umor,

    Lucr. 6, 495; cf. id. 6, 250:

    imbres gelidis concrescunt ventis,

    Ov. M. 9, 220:

    (aqua) neque conglaciaret frigoribus neque nive pruināque concresceret, etc.,

    Cic. N. D. 2, 10, 26:

    gelidus concrevit frigore sanguis,

    Verg. A. 12, 905:

    cum lac concrevit,

    Col. 7, 8, 3; cf. Ov. M. 12, 436: concretos sanguine crines, stuck together or clotted, Verg. A. 2, 277; cf.:

    concreta sanguine barba,

    Ov. M. 14, 201.—With in and acc.:

    crystalli modo glaciari et in lapidem concrescere,

    harden into, Plin. 36, 22, 45, § 161; cf.:

    aër... tum autem concretus in nubis cogitur,

    Cic. N. D. 2, 39, 101.—
    II.
    Meton.
    A.
    To take form, to grow, increase:

    de terris terram concrescere parvis,

    Lucr. 1, 840:

    terrā in ipsā taetro concrescere odore bitumen,

    id. 6, 807; Verg. E. 6, 34; cf.:

    indagatio initiorum unde omnia orta, generata, concreta sint,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69; 1, 24, 56:

    valles, quae fluminum alluvie et inundationibus concreverint,

    Col. 3, 11, 8.—With ex:

    omne corpus aut aqua aut aër aut ignis aut terra est, aut id quod est concretum ex aliquā parte eorum,

    composed, formed of, Cic. N. D. 3, 12, 30; so id. ib. 3, 14, 34; Tac. A. 13, 57.—
    2.
    Trop.:

    illud funestum animal, ex nefariis stupris, ex civili cruore concretum (al. conceptum),

    Cic. Pis. 9, 21. —
    B.
    (Con intens.) To grow strong, to rise by growing, etc. (so very rare):

    (lana) quanto prolixior in pecore concrescit, tanto, etc.,

    Col. 7, 3, 10 (but in Lucr. 5, 833, the best reading is clarescit; v. Lachm.).—Hence, concrētus, a, um, P. a. (acc. to I.), grown together, concrete, compound, condensed, hardened, thick, hard, stiff, curdled, congealed, clotted, etc. (class.):

    dubitare non possumus quin nihil sit animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; 1, 27, 66:

    aër crassus et concretus,

    id. ib. 1, 18, 42; Lucr. 1, 1018; 5, 467 sq.:

    aër (opp. fusus, extenuatus),

    Cic. N. D. 2, 39, 101; cf.:

    pingue et concretum esse caelum,

    id. Div. 1, 57, 130:

    umores (opp. acres),

    id. N. D. 2, 23, 59:

    spuma,

    Ov. M. 4, 537:

    lac,

    Verg. G. 3, 463:

    in sanguine,

    Ov. M. 13, 492:

    mare,

    Plin. 4, 16, 30, § 104:

    nix concreta pruinā,

    Lucr. 3, 20:

    concreta et durata glacies,

    Liv. 21, 36, 8; cf.:

    concreta frigora canā pruinā,

    stiffened by the hoary frost, Verg. G. 2, 376:

    gelu,

    Curt. 8, 4.— Poet., of light: cum claram speciem concreto lumine luna abdidit, thick, i. e. dimmed, Cic. poët. Div. 1, 11, 18:

    nanus et ipse suos breviter concretus in artus,

    shortened, Prop. 4 (5), 8, 41:

    dolor,

    benumbing, tearless, Ov. P. 2, 11, 10.— Subst.: concrētum, i, n., firm or solid matter:

    species quaedam deorum, quae nihil concreti habeat, nihil solidi,

    Cic. N. D. 1, 27, 75.—Esp. (sc. gelu), hard or stiff frost:

    nec semine jacto Concretum patitur radicem adfigere terrae,

    Verg. G. 2, 318 Rib. Forbig.; cf. Hildebr. ad App. M. 1, p. 455. (By others concretum is made acc. of 2. concretus. The common reading is concretam, sc. gelu, the root stiffened by frost; cf. Forbig. ad loc.)— Comp.:

    semen concretius,

    Lucr. 4, 1240:

    spuma lactis concretior,

    Plin. 11, 41, 96, § 239: ossa concreta, t. t., solid bones, i. e. without marrow, id. 7, 18, 18, § 78.— Sup. and adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > concresco

  • 18 concretum

    con-cresco, crēvi, crētum, 3 ( inf. perf. sync. concresse, Ov. M. 7, 416), v. n., to grow together; hence with the prevailing idea of uniting, and generally of soft or liquid substances which thicken; to harden, condense, curdle, stiffen, congeal, etc. (very freq., and class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.:

    concrescunt semina (opp. extenuantur),

    Lucr. 4, 1261; 6, 626; cf.:

    concrescunt subitae currenti in flumine crustae,

    Verg. G. 3, 360;

    opp. liquere,

    Cic. Univ. 14: rigido concrescere rostro Ora videt, to stiffen into a hard beak. Ov. M. 5, 673; cf.:

    Aconteus Gorgone conspectā saxo concrevit oborto,

    id. ib. 5, 202 (cf. also saxoque oculorum induruit umor, id. ib. 5, 233):

    quo pacto pluvius concrescat in altis Nubibus umor,

    Lucr. 6, 495; cf. id. 6, 250:

    imbres gelidis concrescunt ventis,

    Ov. M. 9, 220:

    (aqua) neque conglaciaret frigoribus neque nive pruināque concresceret, etc.,

    Cic. N. D. 2, 10, 26:

    gelidus concrevit frigore sanguis,

    Verg. A. 12, 905:

    cum lac concrevit,

    Col. 7, 8, 3; cf. Ov. M. 12, 436: concretos sanguine crines, stuck together or clotted, Verg. A. 2, 277; cf.:

    concreta sanguine barba,

    Ov. M. 14, 201.—With in and acc.:

    crystalli modo glaciari et in lapidem concrescere,

    harden into, Plin. 36, 22, 45, § 161; cf.:

    aër... tum autem concretus in nubis cogitur,

    Cic. N. D. 2, 39, 101.—
    II.
    Meton.
    A.
    To take form, to grow, increase:

    de terris terram concrescere parvis,

    Lucr. 1, 840:

    terrā in ipsā taetro concrescere odore bitumen,

    id. 6, 807; Verg. E. 6, 34; cf.:

    indagatio initiorum unde omnia orta, generata, concreta sint,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69; 1, 24, 56:

    valles, quae fluminum alluvie et inundationibus concreverint,

    Col. 3, 11, 8.—With ex:

    omne corpus aut aqua aut aër aut ignis aut terra est, aut id quod est concretum ex aliquā parte eorum,

    composed, formed of, Cic. N. D. 3, 12, 30; so id. ib. 3, 14, 34; Tac. A. 13, 57.—
    2.
    Trop.:

    illud funestum animal, ex nefariis stupris, ex civili cruore concretum (al. conceptum),

    Cic. Pis. 9, 21. —
    B.
    (Con intens.) To grow strong, to rise by growing, etc. (so very rare):

    (lana) quanto prolixior in pecore concrescit, tanto, etc.,

    Col. 7, 3, 10 (but in Lucr. 5, 833, the best reading is clarescit; v. Lachm.).—Hence, concrētus, a, um, P. a. (acc. to I.), grown together, concrete, compound, condensed, hardened, thick, hard, stiff, curdled, congealed, clotted, etc. (class.):

    dubitare non possumus quin nihil sit animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; 1, 27, 66:

    aër crassus et concretus,

    id. ib. 1, 18, 42; Lucr. 1, 1018; 5, 467 sq.:

    aër (opp. fusus, extenuatus),

    Cic. N. D. 2, 39, 101; cf.:

    pingue et concretum esse caelum,

    id. Div. 1, 57, 130:

    umores (opp. acres),

    id. N. D. 2, 23, 59:

    spuma,

    Ov. M. 4, 537:

    lac,

    Verg. G. 3, 463:

    in sanguine,

    Ov. M. 13, 492:

    mare,

    Plin. 4, 16, 30, § 104:

    nix concreta pruinā,

    Lucr. 3, 20:

    concreta et durata glacies,

    Liv. 21, 36, 8; cf.:

    concreta frigora canā pruinā,

    stiffened by the hoary frost, Verg. G. 2, 376:

    gelu,

    Curt. 8, 4.— Poet., of light: cum claram speciem concreto lumine luna abdidit, thick, i. e. dimmed, Cic. poët. Div. 1, 11, 18:

    nanus et ipse suos breviter concretus in artus,

    shortened, Prop. 4 (5), 8, 41:

    dolor,

    benumbing, tearless, Ov. P. 2, 11, 10.— Subst.: concrētum, i, n., firm or solid matter:

    species quaedam deorum, quae nihil concreti habeat, nihil solidi,

    Cic. N. D. 1, 27, 75.—Esp. (sc. gelu), hard or stiff frost:

    nec semine jacto Concretum patitur radicem adfigere terrae,

    Verg. G. 2, 318 Rib. Forbig.; cf. Hildebr. ad App. M. 1, p. 455. (By others concretum is made acc. of 2. concretus. The common reading is concretam, sc. gelu, the root stiffened by frost; cf. Forbig. ad loc.)— Comp.:

    semen concretius,

    Lucr. 4, 1240:

    spuma lactis concretior,

    Plin. 11, 41, 96, § 239: ossa concreta, t. t., solid bones, i. e. without marrow, id. 7, 18, 18, § 78.— Sup. and adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > concretum

  • 19 concresco

    con-crēsco, crēvī, crētum, ere, in sich zusammenwachsen, I) im allg.: a) sich verdichten = gerinnen, verhärten, starren (Ggstz. extenuari, liquescere; Perf. concrevisse, Ggstz. liquere, fluere), cum lac concrevit, Col.: concrescunt subitae currenti in flumine crustae, Verg.: si quid umoris intus concreverit, Cels.: u. im Partiz., concretum lac, Verg. u. Tac.: durata et alte concreta glacies, Liv.: concretus gelu Danuvius, zugefroren, Flor.: concretus sanguis, Cels.: aër concretus (Ggstz. fusus et extenuatus), Cic.: crassum (od. pingue) caelum et concretum (Ggstz. aër purus ac tenuis), Cic.: concreta ossa, verhärtete (ohne Mark), Plin.: u. übtr., concretus dolor, starrer, tränenloser, Ov. ex Pont. 2, 11, 10: vultus, starrer, strenger, Tert. adv. Val. 1: auditus, dickes, Prud. apoth. 486: Kompar., semen concretius aequo, Lucr.: spuma lactis concretior, Plin.: cibatus concretior et grandior (sc. liquore), Macr.: neutr. subst., nihil concreti habere, nihil solidi, Cic.: concreta quaedam, Cels. – mit Angabe infolge wessen? durch ex u. Abl., vel ex morbo vel ex ictu concrescit umor sub duabus tunicis (oculi), Cels. – m. Ang. wodurch? durch Abl., aqua conglaciat frigoribus et nive pruināque concrescit, Cic.: mare concrescit glacie, Ov.: imbres gelidis concrescunt ventis. Ov.: gelidus concrevit frigore sanguis, Verg.: iam non fluere, sed duritie quādam concrevisse (v. Staar im Auge), Cels.: u. im Partiz., gelu nix concreta, Iustin.: nix concreta pruinā, Lucr.: concreta sanguine barba, zusammenklebend, Ov. – m. Ang. woraus? durch ex u. Abl., concretum aliquid ex sanguine, Cels. – mit Ang. wohin? wozu? (etwas verhärtet) durch in u. Akk., umorem in lapidem concrescere, Plin.: od. (poet.) durch Dat., rigido concrescere rostro ora, Ov. – b) sich verdichten = sich verdunkeln, cum claram speciem concreto lumine luna abdidit, mit verdunkeltem Lichtglanz barg, Cic. poet. de div. 1, 18. v. 21. – c) beim Wachsen sich zusammenziehen, nanus et ipse suos breviter concretus in artus, verkürzt, Prop. 4, 8, 41. – II) prägn., sich verdichtend entstehen, sich ansetzen, sich bilden, putres concrescere fungos, Verg.: cum cinis in foco concrescit, Plin.: quanto prolixior in pecore concrescit (lana), tanto magis obnoxia est rubis, Col. – m. Ang. woher? woraus? durch Adv., durch ex u. (selten) de m. Abl., unde (sanguis, bilis, ossa etc.) concreta et quomodo facta sint, Cic.: aut simples est natura animantis...; aut concreta ex pluribus naturis, Cic.: cuius ex sanguine concretus homo et coalitus est, Gell.: de terris terram concrescere parvis, Lucr. – m. Ang. wodurch? durch Abl., hoc nebuloso et caliginoso caelo aut sata aut concreta videtur tanta vis memoriae? Cic. – übtr., concreta labes, die anhaftende Verderbnis, Verg. Aen. 6, 746: u. Partiz. subst., multa diu concreta, vieles, was so lange (mit uns) vereint ist (Gebrechen, Laster), ibid. 6, 738. – / Infin. perf. synkop. concresse, Ov. met. 7, 416.

    lateinisch-deutsches > concresco

  • 20 constringo

    cōn-stringo, strīnxī, strictum, ere, zusammenschnüren, zusammenziehen, I) eig.: a) im Sinne des Festmachens, fest zu- od. anbinden, festbinden, befestigen, sarcinam, Plaut.: galeam, Val. Flacc.: artus, Scrib.: vineam alligato recte, dum ne nimium constringas, Cato: cervicalia capitibus imposita linteis constringunt, Plin. ep.: vivorum corpora cadaveribus adversa adversis alligata atque constricta, die Leiber Lebender mit Leichnamen Gesicht gegen Gesicht gekehrt fest zusammengebunden, Val. Max.: ibi (ossa scapularum) validis musculis nervisque constricta sunt, Cels. – b) im Sinne des Festhaltens, in Schrankenhaltens, zusammenschnüren, festschnüren, festbinden, membra (infantium) in rectum exitura, Sen.: alci manus, Plaut. – leb. Wesen (bes. Wahnsinnige, Verbrecher usw.) an Händen, Füßen usw., alqm, Ter. u. Cic.: alqm laqueis, vinculis, Cic. u. Val. Max.: corpora constricta vinculis, Cic.: constrictus catenā, Rutil. Lup.: u. (im Bilde) belua constricta legum sacratarum catenis, Cic.: Italiam omnibus vinclis devinctam et constrictam tenere, Cic. – m. Ang. woran? durch ad m. Acc., alqm ad carnarium, Plaut. Pseud. 200. – m. Ang. wie? durch Prädik.-Acc., alqm quadrupedem, jmdm. Hände u. Füße, Ter. Andr. 865. – c) im Sinne des Zurückhaltens, hemmen, prosperos sudores, Cael. Aur. acut. 2, 36, 188. – d) im Sinne des Verengerns, Verdichtens, α) v. Pers., einen Körperteil zusammenziehen, -falten, supercilia constricta, eng zusammenstehende (Ggstz. supercilia dissidentia), Quint.: frons constricta, Petr. – β) v. der Kälte, dicht zusammenfrieren machen, im Passiv constringi = zu einer Masse zusammenfrieren, kompakt werden, bruma nivali cuncta constrinxit gelu, Sen. poët.: nives gelu et perpetuo paene rigore constrictae, Curt. – γ) von Heilmitteln u. Speisen, zusammenziehen, konstringieren (Ggstz. relaxare), Plin. u. Cael. Aur.: constringens vis, Plin.: Partiz. subst., erunt magis constringentia (konstringierende Mittel) procuranda, Cael. Aur. chron. 2, 13, 180. – δ) v. a. Ggstdn., constringi = einlaufen, charta iterum constricta erugatur atque extenditur malleo, Plin. 13, 82. – II) übtr.: a) im Sinne des Befestigens, befestigen, fest begründen, fest-, unauflöslich machen, bes. politisch od. moralisch, Caesaris et Pompeii concordia communis sanguinis vinculo constricta, Val. Max.: c. fidem religione potius quam veritate, Cic.: psephismata iureiurando constricta, Cic. – b) im Sinne des Beschränkens, α) binden, fesseln, beschränken, in Schranken weisen, im Zaume halten, in seiner Tätigkeit lähmen, politisch u. moralisch, constrictam iam omnium horum conscientiā teneri coniurationem tuam non vides? Cic.: cum multis fenebribus legibus constricta avaritia esset, Liv.: mulieres Oppiis quondam legibus constrictae nunc vinculis exsolutis domos, fora regunt, Tac.: c. alqm lege, Sen. rhet.: c. regnum (Herrscherbefugnisse) legitimis vinculis, Val. Max.: orbem terrarum novis legibus, Cic.: voluptates inclusae diutius et primā aetate compressae et constrictae subito se non numquam profundunt atque eiciunt universae, Cic. – dah. moralisch binden = verbindlich machen, m. folg. ut od. ne u. Konj., nec ullā religione, ut scelus tegat, se posse constringi, Curt. 6, 7 (25), 8: iureiurando se constrinxit, ne quem adscriptum haberet, Lampr. Alex. Sev. 15, 3. – β) in Schrift u. Rede eng zusammenfassen, rem dissolutam divulsamque conglutinare et ratione quādam c., Cic.: sententiam aptis verbis c., Cic.

    lateinisch-deutsches > constringo

См. также в других словарях:

  • Gelu — may refer to:* several villages in Romania: ** Gelu, a village in Terebeşti Commune, Satu Mare County ** Gelu, a village in Variaş Commune, Timiş County * Gelou, a 10th century leader of the Vlachs and Slavs in Transylvania * The French 15th… …   Wikipedia

  • Gelu — ist der Name mehrerer Orte in Rumänien: Gelu (Satu Mare), Dorf im Kreis Satu Mare Gelu (Timiș), Dorf im Kreis Timiș Diese Seite ist eine Begriffsklärung zur Unterscheidung mehrerer mit demselben Wort bezeichneter Begriffe …   Deutsch Wikipedia

  • GELU (V.) — GELU VICTOR (1806 1885) Boulanger marseillais, qui a connu, grâce à ses chansons écrites en provençal, une très grande célébrité dans sa ville natale. Poète véritablement populaire, au parler dru et aux images colorées, Gelu sait évoquer avec… …   Encyclopédie Universelle

  • GELU — vide in vocibus Frigus et Glacies …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Gelu — 1 Original name in latin Gelu Name in other language Gelu State code ID Continent/City Asia/Makassar longitude 8.8503 latitude 121.218 altitude 290 Population 0 Date 2012 01 21 2 Original name in latin Gelu Name in other language Chetfel, Colonia …   Cities with a population over 1000 database

  • Gelu — María de los Ángeles Rodríguez Fernández conocida artísticamente como Gelu (Granada, 1945) es una cantante pop española. Biografía Especialmente popular en la primera mitad de los años sesenta y prototipo de lo que se conocía como chica ye ye, se …   Wikipedia Español

  • Gelu Vlașin — (Telciu, Bistrița Năsăud, Rumania 30 de agosto de 1966) es un poeta, rumano. Está casado con la cantante Cristina Maria Vlașin y tiene un hijo Darius Andrei Vlașin, nacido el 04 de diciembre de 2009 en Madrid. Miembro de la Union de Escritores de …   Wikipedia Español

  • Gelu Radu — Persönliche Informationen Name: Gelu Radu Nationalität …   Deutsch Wikipedia

  • Gelu Radu — Illustration manquante : importez la Contexte général Sport pratiqué …   Wikipédia en Français

  • gelû — (F.) [ ﻮﻠﮔ ] boğaz …   Osmanli Türkçesİ sözlüğü

  • gelu —    significado: hielo , empleado en los pueblos de montaña como recurso medicinal en ocasiones    etimología: lat. gelum ( hielo ) …   Etimologías léxico asturiano

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»